10 SPOSOBÓW NA POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI – RECENZJA

Niskie poczucie własnej wartości jest problemem niepokojącym niektórych z nas. Niekonstruktywne myślenie o sobie może przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu, czy to w pracy, w szkole, na uczelni, czy w relacjach towarzyskich. Częste postrzeganie siebie w niekorzystny sposób, oddziela człowieka od szeregu aktywności, którymi mógłby cieszyć się na co dzień. Niska samoocena to pewnego rodzaju mur, zwiększający swą wysokość niemal każdego dnia w konfrontacji z rzeczywistością. Im dłużej poddajemy się takiemu myśleniu, tym staje się on wyższy i trudniejszy do pokonania. Oto 6 aspektów kształtowania adekwatnej samooceny na podstawie książki 10 prostych sposobów na poczucie własnej wartości autorstwa Glenn. R. Schiraldi.

1.  Skup się na swoich mocnych stronach

Dla osób z niską samooceną, charakterystyczne jest skupianie myśli wokół swoich słabych stron, dlatego ważne są ćwiczenia pomagające uświadomić posiadany potencjał. Jednym z ćwiczeń proponowanych przez autora książki 10 prostych sposobów na poczucie własnej wartości jest Twoja wartość podstawowa.

Ćwiczenie: Twoja wartość podstawowa

Wyobraź sobie swoją wartość podstawową jako kryształ. Każda jego ścianka przedstawia jakąś ważną cechę lub atrybut, które posiada każdy człowiek, ale które u poszczególnych osób są w różnych stadiach rozwoju. Oto lista takich atrybutów (autor przytacza bardzo dużo atrybutów, dlatego wybiorę tylko niektóre):

kreatywność

uprzejmość, współczucie

szacunek dla siebie

samoakceptacja

szacunek dla innych i uwzględnienie ich potrzeb

cierpliwość

Zapisz te atrybuty po lewej stronie kartki papieru. Obok każdego z nich narysuj taką skalę:

Następnie oceń każdą ze swoich stron, przyjmując, iż 10 oznacza, że dany atrybut jest u ciebie w pełni rozwinięty, a 0 – że w ogóle go nie posiadasz. Spróbuj po prostu przyjrzeć się poziomom tych cech bez formułowania negatywnych osądów lub dokonywania porównań. Pamiętaj, że to nie jest konkurs, w którym rywalizujesz z innymi – każdy człowiek ma taką samą wartość i wyraża ją na swój sposób i w swoim tempie. Postaraj się zatem zachować obiektywność – nie próbuj ani zawyżać, ani zaniżać swoich ocen.

Analiza

Następne zadanie polega na zastanowieniu się nad uzyskanym wynikiem. Skrajne wyniki, zbielone do 0 lub 9, mogą sugerować, że być może ocena samego siebie nie jest dokońca racjonalna. Jeśli moje wyniki są bliskie 0, to może oceniam się zbyt negatywnie, w końcu nie ma osób, które nie mają dobrych cech. Ty również masz wiele zalet, których rozwijanie może stać się dla ciebie źródłem radości i satysfakcji z siebie. Jeśli twoje wyniki znajdują się blisko 9, to może problem polega na niedostrzeganiu wad, w końcu nie ma ludzi idealnych i posiadanie słabych stron jest zupełnie naturalne dla każdego znas. Warto też zastanowić się teraz, które cechy podobają ci się najbardziej i dają ci największą satysfakcje. Wiemy, ze posiadane talenty występują łącznie z doświadczaniem przyjemności z danych działań, a wiec najczęściej jesteśmy uzdolnienie w tych czynnościach, które lubimy robić najbardziej.

Po wykonaniu ćwiczeń, może okazać się, że jest wiele rzeczy, które umiemy zrobić oraz posiadamy wiele cech, których do tej pory nie docenialiśmy, a być może zupełnie zapomnieliśmy o ich istnieniu. Osoby z niskim poczuciem własnej wartości nierzadko mają problem z zauważeniem i docenieniem swoich zalet.

Ludzie, którzy mają poczucie własnej wartości, niekoniecznie są bystrzejsi, atrakcyjniejsi lub zręczniejsi od tych, którym go brakuje. Różnica polega przede wszystkim na sposobie postrzegania siebie. (…) Myślenie typu: ,,Nie mogę lubić siebie z tą czy inną wadą”, blokuje samoakceptację, gdyż docenienie własnej wartości uzależniasz wówczas od uprzedniego wyeliminowania owych wad.

2. Pielęgnuj radość

Glenn R. Schiraldi, zwraca uwagę, że poczucie własnej wartości wiąże się z  poczuciem szczęścia. Osobom, które chciałyby poczuć sięlepiej z samymi sobą, zaleca podniesienie poziomu zadowolenia z siebie, poprzez wprowadzenie przyjemności. Ważnym punktem wprowadzania korzystnych zmian jest zmiana fałszywych przekonań na temat szczęścia. Już samo zweryfikowanie pewnych błędów w myśleniu, może być dużym krokiem ku lepszemu samopoczuciu. 

Jednym z takich fałszywych przekonań jest przekonanie o tym, że tylko bogaci ludzie mogą być szczęśliwi czy to, że jesteśmy czegoś warci tylko wtedy, gdy odnosimy sukcesy. Tymczasem:

Sukces to być szczęśliwym.

Szczęście to kochać siebie i innych,

a także robić to, co się kocha.

Ja na przykład kocham wspinaczkę,

surfowanie i malowanie.

Mike Dolan, były student

3. Nie pędź ślepo za pieniędzmi

Wielu z nas dąży do szczęścia poprzez zabieganie o pomnażanie majątku, większe zarobki, kupowanie rzeczy materialnych. Tymczasem Glenn R. Schiraldi zwraca uwagę, że żadna wartość materialna nie daje prawdziwego poczucia szczęścia, a tylko jego marną podróbkę. W momencie, kiedy przestaniemy zestawiać własną wartość jako człowieka z wartością rynkową, a więc np. z ilością posiadanych pieniędzy, samochodów czy markowych ubrań, osiągniemy prawdziwy sukces. Ilość pieniędzy na koncie może bardzo szybko ulec zmianie, natomiast nasza wartość zawsze pozostanie taka sama, bez względu na okoliczności.

4. Skonfrontuj się ze swoimi słabościami

Dlaczego śpieszysz, by wyciągnąć pyłek, który drażni ci oko, a gdy coś atakuje twą duszę, czekasz z interwencją do następnego roku?

Horacy

Praca nad sobą  nie jest sprawą łatwą. Wiąże sięz konfrontacją z własnymi lękami, z  dostrzeżeniem własnych ograniczeń, a więc także z koniecznościąprzyznania siędo błędów i słabości. Z tego powodu może nie być łatwo podjąć się pracy nad sobą i utrzymać w decyzji o wprowadzaniu dobrych zmian. Jest to zadanie mogące wiązać się z chwilowym doznaniem przykrości. Niewątpliwie nie jest to zadanie łatwe, ale nie sposób je pominąć w pracy nad poczuciem własnej wartości.Aby wprowadzić dobre, długoterminowe zmiany, potrzeba spojrzećna siebie krytycznie.

Panuje powszechne przekonanie, że każdy z nas ma wewnętrzną potrzebę sięgania coraz wyżej, wzrastania i rozwijania swojego potencjału oraz że czujemy się lepiej sami ze sobą, jeśli tę potrzebę zaspokajamy.

 5. Rozwijaj swój charakter i duchowość

Rozwój charakteru, według autora, powinien wiązać się z etycznym postępowaniem.

    Etyczne postępowanie, to po prostu postępowanie dobre, uczciwe oraz w najlepszym interesie własnym i innych ludzi.

Glenn R. Schiraldi podkreśla, że moralne postępowanie to kwestia, której nie można nikomu narzucić – kwestia wolnego wyboru. W ciekawy sposób podsumowuje pewne prawdy o postępowaniu człowieka, np. :

Żal do siebie, że postąpiło się nieetycznie, może negatywnie wpływać na nasze zdrowie psychiczne. Jakość naszego wewnętrznego doświadczenia zmienia się, gdy zdradzamy wartości, które są dla nas ważne.

Osoby prawe rzadko się czegoś obawiają, rzadziej bywają potępiane przez innych i rzadziej miewają wyrzuty sumienia

(…) bez zasad etycznych jesteśmy bardziej skłonni do agresji, chciwości, skupiania się na własnym ego czy zaspokajaniu własnych zachcianek.

(…) nie skrzywdzi innego ktoś, kto naprawdę kocha siebie, gdyż krzywda wyrządzona drugiemu burzy nas spokój wewnętrzny.

6. Pokonuj trudności

   Charakteru nie sposób wyrobić w luksusie i spokoju. Jedynie przez doświadczenia, próby i cierpienia można wzmocnić duszę, dać inspiracje ambicjom i osiągnąć sukces.

Hellen Keller

Czasami niełatwo jest nam pogodzić się z tym, że życie wiąże się z problemami, bywa trudne i frustrujące. Stawianie czoła przeszkodom jest jego nieodłącznym elementem, a akceptacja tej prawdy jest już dużym krokiem naprzód w rozwoju osobistym. Właśnie poprzez stawianie czoła problemom, szukanie dla nich rozwiązań i alternatyw, a nie unikanie, sprawia, że kształtujemy swój charakter i stajemy się silniejsi. Autor zachęca do pozwolenia sobie na popełnianie błędów. Zdarza się, że podchodzimy do siebie nazbyt surowo. Zaznacza, że jako ludzie jesteśmy istotami niedoskonałymi.

Niewątpliwym walorem książki jest zebranie w całość niezwykle pomocnych sposobów na poprawienie jakości swojego życia. Autor, sugerując niemal po każdym rozdziale ćwiczenia skłaniające do refleksji nad sobą, nad postrzeganiem samego siebie, zachęca do spojrzenia na siebie bardziej przyjaznym okiem, ale nie pozbawionym realizmu. Poradnik przede wszystkim zachęca do ciągłej pracy nad sobą, z jednoczesnym docenianiem swoich mocnych stron i akceptacją powszechnej prawdy o wadliwości każdego z nas. Pozycja Glenna R. Schiraldi to obowiązkowa lektura dla wszystkich, którzy chcieliby poznać proste i szybkie sposoby na podwyższenie samooceny, bez konieczności zgłębiania wyczerpującej literatury przedmiotu. 

Na podstawie:

10 prostych sposobów na poczucie własnej wartości autorstwa Glenn. R. Schiraldi, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Autorstwo artykułu: 

Małgorzata Stolarska - miłośniczka psychologii z przyjemnością dzieląca się zdobytą wiedzą z innymi. Odskocznią od codzienności jest dla niej pisanie, które w przyszłości chciałaby połączyć z wykonywaną pracą. Obecnie w trakcie kształcenia uniwersyteckiego na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.