Autoterapia - recenzja

Wiele doświadczanych trudności psychicznych ma u swego podłoża nieadaptacyjne myśli i leżące u ich podstaw przekonania. Zgodnie z założeniami nurtu poznawczo – behawioralnego różnorodne trudności psychiczne doświadczane przez jednostkę, nie są jak zwykliśmy sądzić rezultatem samego w sobie oddziaływania czynników sytuacyjnych, lecz sposobu w jaki myślimy o swoich doświadczeniach. W myśl twórców owego nurtu, zniekształcenia w obrębie sprzężonych z emocjami procesów poznawczych, prowadzą do doświadczania różnych obniżających jakość życia utrudnień oraz zaburzeń psychicznych. Myśli, emocje, reakcje fizjologiczne oraz zachowania wzajemnie na siebie oddziałują. W efekcie źródłem doświadczania nieprzyjemnych uczuć nie jest niekorzystna okoliczność ani zachowanie innego człowieka, lecz sposób w jaki ja te zdarzenia i działania spostrzegam.

Przykład:

Sytuacja: słyszę nagły, donośny huk -> myśl automatyczna: zdarzyło się coś groźnego, coś mi zagraża -> emocja: strach -> reakcja: napięcie mięśni i kołatanie serca -> zachowanie: porzucenie dotychczasowych zajęć i szybkie oddalenie się od źródła hałasu

Czy doświadczę podobnych doznań, gdy tę samą sytuację zinterpretuję inaczej?

Sytuacja: nagły, donośny huk -> myśl automatyczna: pewnie dzieci z sąsiedztwa wypaliły petardę, nic mi nie grozi -> emocja: spokój, zadowolenie -> reakcja: swoboda ruchów, brak napięć, naturalny rytm pracy serca -> zachowanie: nieprzerwane kontynuowanie dotychczasowych czynności

Inna wartą uwagi, lecz często pomijaną lub niedostrzeganą kwestią jest poziom realizmu i obiektywizmu naszego poznania. Myśli, które oddziałują na doświadczanie emocji o określonym zabarwieniu, w  przeważającej mierze są subiektywnymi opiniami, interpretacjami, ocenami dotyczącymi siebie, świata lub innych ludzi. Zdecydowanie rzadziej operujemy obiektywnymi faktami, danymi liczbowymi, wiedzą naukową pozbawionymi indywidualnych zniekształceń, czy też niezniekształconym subiektywnie odbiorem różnorodnych bodźców. Stąd ważnym krokiem w pracy  psychoterapeutycznej jest rozpoznanie, a następnie ocena prawdziwości myśli automatycznych. Znaczącym elementem pomocnych (leczniczych) oddziaływań w ramach nurtu poznawczo - behawioralnego jest rozpoznanie przekonania kluczowego i przeświadczeń pośredniczących oraz zaangażowanie osoby w procesie w zmianę niesłużących wytworów poznawczych. Nie bez znaczenia dla poprawy własnego funkcjonowania jest także nauka rozpoznawania błędów poznawczych, które mogą być również źródłem indywidualnego cierpienia.

Autoterapia

Doskonałym przewodnikiem w pracy nad sobą z wykorzystaniem założeń nurtu poznawczo – behawioralnego jest Autoterapia. Pokonaj problemy, stres i lęki Magdaleny Stanek. Autorka, psycholog i terapeuta poznawczo – behawioralny, przedstawia najważniejsze założenia pracy nad poprawą jakości życia z wykorzystaniem technik psychoterapeutycznych, przedstawia zakres problemów, w jakich z pomocą mniejszej pozycji można podjąć samodzielne działania w kierunku wprowadzania dobrych zmian we własnych funkcjonowaniu. W książce przedstawione są fachowe informacje na temat istoty wybranych zaburzeń, dzięki czemu czytelnik otrzymuje wiarygodne źródło informacji na temat doświadczanych przez siebie trudności takich jak:

- chroniczne zamartwianie się

- doświadczanie lęku i niepokoju (lęk przewlekły)

- lęk paniczny (ataki paniki) postrzegane często jako problemy ze zdrowiem somatycznym (np. z sercem, przewidywanie nieuchronnej śmierci, przy czym adekwatne badania wykluczają możliwość istnienia takiego stanu)

- zaburzenia  depresyjne

- trudności w radzeniu sobie ze złością

- trudności w zaakceptowaniu porażki, niepowodzenia

- praca nad dysstresem (nadmierny,  utrudniający sprawne funkcjonowanie)

- budowanie dobrych relacji interpersonalnych i zdrowa komunikacja

- trudności w akceptacji siebie i innych

- obecność zachowań niesprzyjających zdrowiu i deficyt zachowań prozdrowotnych.

Ekspercki opis trudności obniżających komfort życia jednostki i jej otoczenia, wraz z cennymi wskazówkami na temat możliwości i sposobu wprowadzania korzystnej zmiany. Dzięki książce czytelnik otrzyma:

• informacje potrzebne do zrozumienia założeń omawianego nurtu terapeutycznego
• możliwość wykonania testu podatności na pracę poznawczo-behawioralną
• poznania sposobu rozpoznawania myśli automatycznych, przekonań kluczowych i pośredniczących
• informacje potrzebne do samodzielnej pracy w celu wprowadzania korzystnych zmian w swoim życiu

Sądzę, że dla wielu odbiorców książka może okaże się zachętą do podjęcia udziału w oddziaływaniach terapeutycznych wspólnie z certyfikowanym specjalistą i w takiej konsekwencji niniejszej lektury upatruję znaczną moc pomocową tej pozycji. Do zapoznania się z Autoterapią, Magdaleny Stanek zachęcam także osoby, które aktualnie są w trakcie poznawczo-behawioralnego procesu  terapeutycznego. Zrozumienie podłoża założeń omawianego nurtu oraz znaczenia analizy własnych myśli, emocji, reakcji i zachowań, może wzmocnić motywacje do często niechętnie wypełnianych dzienniczków emocji. Myślę, że czas zainwestowany w czytanie owej pozycji jest czasem dobrze zainwestowanym. Jako zagorzały przeciwnik wielu opartych na subiektywnych doświadczeniach i bogatych w rozmaite błędy poradników, do lektury poradnika Autoterapia z serii Samo Sedno, wydawnictwa Edgard szczerze zachęcam wszystkich czytelników.